Bệnh thối đen ngọn hoa lan

Giới thiệu bệnh hại

Những đốm đen nhỏ bắt đầu xuất hiện nhưng nhanh chóng xâm chiếm toàn bộ lá là bệnh phổ biến trên hoa lan được gọi là thối đen. Nếu không được kiểm soát sớm, bệnh thối đen ngọn sẽ di chuyển từ lá lên ngọn, làm chết giả hành, thân rễ và rễ. Loại nấm này, cùng với những loại khác trong họ của nó như Pythium ultimum cũng gây ra bệnh thối đen ngọn, có tốc độ lây lan cực kỳ nhanh. Nếu không được xử lý, trong vòng hai tuần cây lan của bạn có thể chết.

Đối tượng gây hại

Loại nấm với Phytophthora (một loại nấm khác gây bệnh thối đen) nổi tiếng là phá hoại các đồn điền ngô, vườn táo và các vạt dâu tây vì tất cả đều có nhu cầu nước cao. Đặc biệt là cây hoa lan

Triệu chứng bệnh hại

Bệnh thối đen ở hoa lan có thể gây hại ở các giai đoạn sinh trưởng khác nhau của cây từ khi cây còn non cho đến lúc cây đã trưởng thành và ra hoa. Và cũng gây hại trên tất cả các bộ phận của cây, từ rễ thân lá đến nụ hoa, nhưng chủ yếu nhất là trên bộ phận lá.

Trên lá, ban đầu vết bệnh là những đốm nhỏ, nhũn, hơi mọng có màu xanh tái, sau đó vết bệnh lan dần và nhanh chóng chuyển sang màu đen, về sau có thể thấy những khuẩn ty màu trắng trên vết bệnh, nếu cây bị bệnh nặng bệnh sẽ làm cho lá rụng sớm.

Ở rễ: Xuất hiện các vết đốm màu đen trên rễ, giả hành hoặc có thể nhìn thấy các sợi nấm màu trắng trên giả hành, dần chuyển sang màu vàng sau đó là màu rơm ướt, vết bệnh dần khô tóp lại, làm gục ngọn và chuyển màu đen bởi vậy được gọi là bệnh thối đen.

Trường hợp bệnh tấn công trên ngọn, dấu hiệu giống như trên lá và lan dần gây chết cây.

Nếu bạn phát hiện gốc thối ủng và lan dần lên trên thì cây lan lúc này không thể cứu được nữa. Hoặc chỉ có thể lấy ít phần giả hành phía ngọn nếu chỗ đó chưa bị thối để ươm lại.

Nguyên nhân phát sinh bệnh hại

Thối đen ngọn thường được tìm thấy ở vùng khí hậu nóng ẩm, với nhiệt độ từ 75º đến 86º F (24º đến 30ºC) và độ ẩm tương đối gần 80% – đây cũng là điều kiện mà hoa lan ưa thích.

Điều kiện phát triển bệnh hại

Quản lý: Phytophthora cactorum và Phytophthora palmivora được coi là mốc nước và cần nước để phát tán bào tử và nảy mầm trên vật chủ mới. Các bào tử có thể dễ dàng lây lan trong nước tưới và có thể văng từ cây này sang cây khác trong quá trình tưới. Ngoài ra, động bào tử, di động, thường được coi là bào tử lây nhiễm và có thể di chuyển dễ dàng khi có nước tự do. Do đó, điều quan trọng là phải loại bỏ các cây bị nhiễm bệnh ngay lập tức để ngăn chặn sự lây lan thêm, giảm thời gian ẩm ướt kéo dài và cung cấp hệ thống thông gió đầy đủ. Nâng cây lên khỏi mặt đất hoặc giữ chúng trên bề mặt cứng cũng có thể giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.

Mức độ ảnh hưởng

Bệnh thối đen ngọn sẽ bắt đầu khi phần lớn lá hoặc giả hành bị ố vàng. Nếu bà con thấy có những đốm nâu hoặc đen riêng lẻ, lốm đốm trên một vùng nhỏ trên lá, thì bài viết này viết về đốm đen một căn bệnh khác và cách điều trị cũng khác, sẽ hữu ích hơn.

Đôi khi nấm sẽ có màu đen tía chứ không phải màu vàng. Trong cả hai trường hợp, vết bệnh được xác định rõ và không lẫn vào nhau. Trông giống như có người làm nhòe vết sơn đen trên lá.

Theo thời gian, chiếc lá sẽ nhăn nheo, nhàu nát và rụng đi. Nếu điều này xảy ra, bệnh thối đen ngọn đã tự hình thành trên ngọn của cây và không có nhiều hy vọng phục hồi loài lan này.

Biện pháp phòng bệnh

Giá thể và bảo quản: Chỉ sử dụng giá thể trong túi chưa mở được bảo quản trên bề mặt lát đá có mái che có thể được rửa định kỳ bằng nước tẩy trắng (natri hypochlorite) theo tỷ lệ 1:3. Có khả năng mầm bệnh sẽ di chuyển vào giá thể trồng trọt của bạn nếu không được đóng túi hoặc che phủ hoàn toàn. Mỗi lần sử dụng, chỉ sử dụng các dụng cụ và găng tay đã được khử trùng (có thể mua găng tay cao su dùng một lần ở cửa hàng tạp hóa hoặc cửa hàng dụng cụ nấu ăn chuyên nghiệp). Thuốc tẩy hoạt động bằng cách oxy hóa hoặc phá hủy các liên kết phân tử trong vi sinh vật. Dung dịch thuốc tẩy mua ở cửa hàng hiện nay thường là natri hypochlorite 6%. 

Vệ sinh bề mặt khô thoáng: Đảm bảo rằng bề mặt băng ghế đủ cao so với bề mặt đất để tránh nước bắn từ mặt đất bên dưới. Vệ sinh tất cả các bề mặt băng ghế và dụng cụ dùng để cắt tỉa hoặc làm việc với cây trồng trước mỗi lần sử dụng. Loại bỏ hoặc vệ sinh bất kỳ bề mặt nào có thể nhỏ giọt nước lên cây trồng. Ngâm dụng cụ trong 10 phút và rửa lại bằng nước sạch. Các phần gỗ của băng ghế của bạn có thể rất khó vệ sinh vì chúng xốp. Cọ rửa để loại bỏ tảo, cặn bã, nấm mốc và bụi bẩn trước khi xử lý có thể hữu ích.

Cấp nước và tưới bằng tay: Nên sử dụng nước giếng và không phải nước bề mặt trừ khi được khử trùng. Nếu sử dụng tưới bằng tay, hãy đảm bảo vệ sinh vòi bằng dung dịch thuốc tẩy và treo ở những khu vực mà đầu vòi hoặc vòi không tiếp xúc với đất hoặc các bề mặt có khả năng bị ô nhiễm khác.

Biện pháp xử lý

Kinh nghiệm truyền thống

Điều đầu tiên cần loại bỏ bất kỳ phần nào của cây lan khi có dấu hiệu thối đen ngọn. Dùng dụng cụ đã khử trùng, cắt vào phần mô xanh bao quanh thối đen ngọn. Đừng cắt ngay vào chỗ thối, vì nó sẽ tạo điều kiện cho bào tử lây lan. Đảm bảo rằng tất cả các bộ phận bị thối đen được loại bỏ theo phương pháp phẫu thuật chính xác. Sử dụng quế từ tủ nấu ăn của bạn để rắc lên vết thương hở. Quế là một loại thuốc diệt nấm tự nhiên và rất mạnh, bảo vệ các mô khỏe mạnh trong điều kiện tốt.

Để biết cây của bạn có bị nhiễm vi khuẩn hay nhiễm nấm hay không, hãy ngửi nó. Nếu nó có mùi giống như bông cải xanh thối rữa, thì đúng vậy cây đã bị nấm.

Bạn sẽ cần kiểm tra với vườn ươm hoặc nhà kính để xác minh xem đâu là phương pháp phù hợp. Nếu hoa lan mắc bệnh thối đen ngọn gây hại đến toàn bộ cây thì các loại thuốc diệt nấm này không mang đến hiệu quả cao trong việc phục hồi cho rễ và lá. Giai đoạn này không dùng để điều bị bệnh mà ngăn cản làm chậm quá trình thối đen ngon của hoa lan là cần thiết nhất.   

Bệnh thối đen ngọn không phải là loại nấm mốc mà chúng chính là loại nấm sống có khả năng lây lan vô cùng nhanh chóng. Bà con có thể sử dụng các sản phẩm có tác dụng ngăn cản sự lây lan của bệnh. Bà con hãy tham khảo sản phẩm điển hình của Nghi Anh: Đồng Nano – Sản phẩm chuyên dùng cho Lan, đặc biệt dùng cho một số bệnh trên cây hoa lan trong đó có bệnh thối đen

Câu hỏi thường gặp