Cây thuốc lá là một loại cây công nghiệp có lịch sử trồng trọt và sử dụng khá lâu đời. Cây thuốc lá có giá trị kinh tế rất cao, ngoài tiêu dùng trong nước thì còn là mặt hàng có giá trị xuất khẩu cao. Lá cây dùng để chế tạo ra các sản phẩm thuốc lá. Cây thuốc lá được các nhà khoa học Italia nghiên cứu và kết luận có tác dụng ngăn ngừa điều trị bệnh tiểu đường và giảm được tình trạng viêm khớp. Ngoài ra còn có thể chống các bệnh dại bằng những cây thuốc lá biến đổi gen. Không những thế cây thuốc lá còn được các chuyên gia người Mỹ nghiên cứu rằng có thể tiêu diệt các tế bào ung thư. Cây thuốc lá hiện được trồng phổ biến rất nhiều nơi, tạo nên nguồn thu nhập cho bà con nông dân. Ngoài những thuận lợi trên thì vẫn còn không ít những khó khăn tồn đọng trong quá trình trồng cây thuốc lá. Đặc biệt là sự ảnh hưởng do sâu bệnh hại gây ra, trong đó có bệnh đốm lá vi khuẩn.
Giới thiệu bệnh hại
– Bệnh đốm lá vi khuẩn cây thuốc lá có tên gọi là Pseudomonas tabaci. Vi khuẩn gây bệnh là hình que có hai đầu tròn, kích thước 0.5-0.75 x 1.4-2.8 micron, trên đầu có các chùm lông tơ, không có vỏ nhầy, có chất fluorescein, gram âm, hiếu khí và không bền với axit. Nhiễm khuẩn thuận lợi ở nhiệt độ 280 độ C. Ở mức nhiệt độ 46-51 độ C vi khuẩn sẽ chết
Đối tượng gây hại
– Bệnh đốm lá xuất hiện rất nhiều và phổ biến, bệnh gây hại trên nhiều loại cây khác nhau như: Cây sầu riêng, cây khoai lang, cây ngô,…Bệnh ảnh hưởng khá lớn tới quá trình phát triển của cây.
Triệu chứng, dấu hiệu bệnh hại
– Bệnh có thể xảy ra từ cây con trong vườn ươm cho đến khi cây trưởng thành. Bệnh hại đến lá và quả. Trên cây con giai đoạn 2-3 lá thật, bệnh thường xuất hiện dưới dạng vết bệnh tròn nhỏ dưới đầu và mép lá như giọt dầu
– Trong điều kiện độ ẩm cao, trên các vết loét trên vỏ cây, thậm chí có thể gây chết cây do bệnh thối nhũn. Nếu gặp thời tiết khô nắng, các đốm này sẽ cháy khô và trở thành màu nâu đen. Ở những cây trồng ngoài đồng thì các vết bệnh có đốm tròn màu xanh, ngày càng to dần lên, đường kính có thể từ 1-2cm, nhiều vết bệnh nối liền nhau trên các phiến lá lớn, giống như đốt lá.
– Ở giữa các vết thương, mô chết biến mất, còn lại cong lên. Trong trường hợp độ ẩm không khí ở mức cao, xung quanh vết thương sẽ xuất hiện mô chết, các mô còn lại sẽ là hình vòng cung. Trong trường hợp độ ẩm không khí cao, xung quanh các vết thương sẽ xuất hiện các quầng vàng lớn.
– Trên cuống lá, đôi khi xuất hiện những vết rỗ màu nâu nhạt. Trên vỏ quả bị bệnh có những chấm nhỏ đốm màu nâu lõm vào.
Nguyên nhân phát sinh bệnh hại
– Bệnh đốm lá hay còn gọi cháy lá cây thuốc lá do loại vi khuẩn Pseudomonas tabaci gây nên. Nấm bệnh tồn tại trong đất, ăn hết các chất dinh dưỡng của cây và khi gặp điều kiện phù hợp sẽ bắt đầu tấn công lên các lá quả cây thuốc lá.
Điều kiện phát sinh bệnh hại
– Bệnh có thể phát sinh ngay khi đang trong vườn ươm giống bởi nếu loại giống đó hoặc khu vườn ươm giống vẫn có mầm bệnh tồn tại thì khó có thể thoát khỏi việc lây nhiễm lên các cây non.
– Bệnh sẽ lây lan và phát triển nhanh chóng ở nhiệt độ 28 độ C
– Ở độ ẩm không khí cao bệnh sẽ bắt đầu phát huy tác dụng, xâm lấn, phát triển trên các lá cây.
– Ở những khu vườn có mật độ quá dày đặc, mất không gian của từng cây cũng làm cho bệnh dễ dàng phát triển, do cây không tiếp xúc đủ ánh sáng để quang hợp. Từ đó vi khuẩn sẽ lợi dụng cây ở mức độ yếu và tấn công.
Mức độ ảnh hưởng
– Cây thuốc lá khi nhiễm bệnh ngay giai đoạn đầu là khi đang trong vườn ươm thì sẽ mất luôn đợt ươm giống đấy. Giai đoạn đầu ảnh hưởng sẽ làm tổn thất về phí giống, phí chăm bón,…
– Ở giai đoạn cây đã trưởng thành, thậm chí đã ra quả thì việc nhiễm bệnh lại ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất cây trồng.
– Ở những khu vườn trồng quá dày đặc khiến nấm bệnh dễ dàng lây lan sẽ mất đi khả năng quang hợp của lá từ đó cây vừa bị thiếu chất vừa dễ dàng bị vi khuẩn gây hại.
Biện pháp phòng bệnh
– Đầu tiên cần kiểm tra kỹ các giống cây trước khi cho vào vườn để ươm, đảm bảo sạch sâu bệnh, có khả năng kháng vi khuẩn cao.
– Sử dụng giống kháng bệnh :
+ Trồng bằng hạt giống khỏe, cây con khỏe, sạch bệnh. Xử lý hạt giống bằng hóa chất AgNO3 0.1% trong 15 tiếng hoặc sấy nóng làm khô hạt đến độ ẩm 4-6% trong 1 giờ. Xử lý cây con trước khi trồng bằng các chế phẩm sinh học hoặc thuốc hóa học.
+ Tiệt trùng các vật dụng trong kho nguyên liệu bằng formol 1/25-1/50 hoặc 3% đồng sunfat.
– Nên tiêu hủy những tàn tích bệnh ở những cây cũ và khu đất trồng cũ
– Diệt nguồn bệnh vi khuẩn một cách triệt để như diệt cỏ dại, làm cỏ vườn, tạo ra khu vườn sạch cỏ, thông thoáng.
– Nên thực hiện các phương pháp thâm canh, đặc biệt là phương pháp bón phân. Đẩy mạnh bón phân kali với lượng cao, nâng sức kháng bệnh và năng suất. Bón tỷ lệ N-P-K phù hợp. – Không nên bón thúc đạm quá muộn. Rắc vôi trò bếp cũng có tác dụng ngăn ngừa bệnh.
Không nên trồng độc canh thuốc lá thuốc lào.
– Bà con nên thường xuyên thăm đồng để nhanh chóng phát hiện ra bệnh hại và nhanh xong xử lý.
Biện pháp xử lý bệnh hại
– Bệnh khi mới xuất hiện thì quý bà con nên nhanh chóng loại bỏ ngay những cây có dấu hiệu bệnh đó, để tránh trường hợp bệnh lây lan sang các cây khác. Tiếp theo bà con nên xử lý hố cây trồng đó bằng vôi, và các thuốc khử khuẩn khác để tiêu diệt vi khuẩn bệnh
– Sử dụng các loại thuốc trừ bệnh để tiêu diệt tối đa mầm bệnh phát triển gây hại, bà con hãy tham khảo các sản phẩm của Nghi Anh như: Kibul, Nazosi, Sunfur,…
Thuốc trừ bệnh
Bổ sung các phân bón dưỡng cho cây giúp cây phục hồi sau bệnh: Hero, Tonik, Ado,…
Phân bón lá
Phân bón lá
